ETMO, DEGIAD (Denizli Genç iş Adamları Derneği) tarafından düzenlenen Yaşayan Pamukkale Mimari Fikir Yarışmasında mansiyon ödülüne layık görüldü.
UNESCO’nun hem kültürel hem doğal miras listesinde yer alan Pamukkale-Hierapolis termal-arkeolojik alanı yakın çevresi içinde bulunan Pamukkale Mahallesi Bölgesi ve Atatürk Caddesi’nin mekânsal niteliğinin geliştirilmesine katkı sunacak yaratıcı mimari tasarımlar elde etmek üzere düzenlenen yarışmaya 51 proje katıldı.
Bir kesişim mekânı olarak Sokak!
“Kentsel mekânlar ve onların gündelik hayattaki işlevleri, kentliye sürekli olarak deneyimleyebilecekleri, daima devinen ve birbiriyle kesişen bir ağ sunar. Bu sistem aynı zamanda bireyin başka kentsel işlevler ya da olgular ile, başka bireyler ya da çevresi ile KESİŞMESİNE, bir başka deyiş ile karşılaşmasına olanak verir. Bireyin kendi özü dışındaki her şeyi ifade eden çevresi ile KESİŞME anı ise SOKAKLAR ve CADDELER ile başlar.”
Birçok uygarlıkta -tıpkı tasarımın çıkış noktası olarak ele alınan ve bir Helenistik dönem kenti olan HİERAPOLİS örneğinde de gözlemlenebildiği gibi- kentlerin gelişimine yön veren sokakların ve caddelerin, mekânların oluşumu ve kullanım çeşitliliği sürecinde belirleyici bir rolü olduğu görülmektedir.
Bu bağlamda, yarışmaya konu olan Atatürk Caddesi ve çevresinin tasarımı, özel ve kamusal mekânlar arasında önemli bir ara kesit oluşturabilecek, toplumsal kullanımlara göre kendiliğinden gelişebilecek ve sosyal bir araç haline gelebilecek biçimde düşünülmüş ve ele alınmıştır.
Atatürk Caddesi (Tarihin İzinden)
Hierapolis / Frontinus Caddesi
Mevcut durumu itibariyle Atatürk Caddesi’nin: zemin katlarında ticari bölümleri bulunan konut birimleri ve bu birimlere sonradan eklenmiş olan birbirinden bağımsız ve düzensiz birçok ticari eklenti ile biçimlenmiş olduğu görülmektedir. Bir tasarım problemi olarak ele alınan bu düzensizliğin ve caddenin atıl halinin yalnız başına cephe sağlıklaştırılması ile giderilemeyeceği düşünülmüş ve bu bağlamda bölgenin geçmişinden referans alınarak tasarımın bu doğrultuda geliştirilmesi hedeflenilmiştir. HIERAPOLİS antik kentinin temel kurgusunu oluşturan FRONTINUS caddesi ele alınmış ve bu analiz neticesinde, kentin giriş ve çıkışını yani BAŞLANGIÇ ve BİTİŞ eylemlerini birbirine bağlayan, omurgasında ticari işlevler barındıran, lineer ve oldukça güçlü bir aks ve bu aksa eklemlenmiş “kentsel boşluklar” olduğu tespit edilmiştir.
Bu bağlamda, Atatürk Caddesi’nde de, -tıpkı Frontinus Caddesi’nde olduğu gibi- ticari işlevlerin yanı sıra kentsel boşlukların da yer alması istenilmiştir. Bu ara mekânlarda bölgenin hafızasında yer alan “zeytin sıkma, dericilik, dokumacılık, cam ve taş ustalığı” gibi eylemlere ait atölyelere yer verilmiştir. Bu atölyeler, bu avluları canlı tutacak ve kentin hafızasının canlanmasına olanak sağlayacaktır.
Atatürk Caddesi’nin BAŞLANGIÇ ve BİTİŞ kurgusu ise; doğusunda TRAVERTENLER ve HİERAPOLİS ANTİK KENT girişi ile başlayıp, batısında tasarlanan ve dönemsel festivaller ile konserlere ev sahipliği yapabilecek birçok amaçlı MEYDAN ile son bulacak biçimde düzenlenmiştir.
Öte yandan Atatürk Caddesi’nde bulunan mevcut yapıların cephe sağlıklaştırması ise yine Hierapolis kentinin dokusu ele alınarak kurgulanmıştır. Cephelere eklenen doğal taş duvarlar ikinci bir cidar olarak kullanılmış ve bu ikinci cephe, caddenin doğusundan başlayıp batısında tasarlanan MEYDANI da saracak biçimde, bir bütün olarak tasarlanmıştır.
Pamukkale Meydanı
Mevcut durumda Atatürk Caddesi’nin batı çıkışı, Turgut Özal Caddesi ve Fatih Sokak’ın kesiştiği bir kavşak ile son bulmaktadır. Aynı zamanda Turgut Özal Sokak, Pamukkale Büyük Cami’nin batısından geçerek kuzey yönünde ilerlemekte ve bu bölgede bir trafik yoğunluğu oluşturmaktadır. Bu anlamda, bu bölgedeki araç trafiğinin sokağın başlangıç ve bitiş kurgusunu olumsuz yönde etkilediği düşünülmüş ve Turgut Özal Sokak ile Büyük Cami arasında kalan sokak yayalaştırılarak trafik akışı Sefa Sokak üzerinden Fatih Sokağa aktarılmış ve alan tamamen yayalaştırılacak ve bisiklet kullanımına uygun biçimde yeniden kurgulanmıştır.
Bu bölgede oluşan yaklaşık 5.300 m2’lik alanda ise; Atatürk Caddesi’nde tasarlanan “zeytin atölyelerinin” “yerinde üretim” ve “deneyimleme” kurgusunu desteklemesi düşünülen bir ZEYTİNLİK, Büyük Cami önünde oluşturulan CAMİ MEYDANI ve Atatürk Caddesi’nin hemen çıkışında kullanıcıyı karşılayan PAMUKKALE MEYDANI ile Cami Meydanı ve Pamukkale Meydanını birbirine bağlayan Pamukkale yöresinde yetiştirilen tarım ürünlerinin satılabildiği bir PAZAR YOLU tasarlanmıştır.
Öte yandan, yılın belirli dönemlerinde düzenlenen Pamukkale Turizm ve Kültür Festivali’ ne, konserlere ve toplu etkinliklere ev sahipliği yapabilecek olan Pamukkale Meydanı, biçimsel olarak Hierapolis Agorası’ndan yola çıkılarak tasarlanmıştır.
Detaylar için: Yaşayan Pamukkale
